30 januari tot en met 1 februari 2020 hebben we met Bianca Tiegelaar van www.bieklien.nl enkele locaties op Schiermonnikoog onderzocht op nurdles. Over het algemeen ging het hierbij op visuele inspecties, waarbij keer op keer nurdles en biobeads aangetroffen werden. We hebben ook enkele monsters genomen, waarvan er inmiddels één nader is bekeken.
Materiaal verzameld op één vierkante meter
Dit sample is verzameld op de hoogste vloedlijn, tegen de duinen aan. Hier heeft zich organisch materiaal opgehoopt met ertussen de plastic korrels. Het organische materiaal was doorweekt en de nurdles plakten vanwege het vocht vast, uitzeven was uitgesloten. Daarom al het materiaal van deze vierkante meter verzameld, gedroogd en alsnog gezeefd. Na zeven was het grove organische materiaal weliswaar gescheiden, maar de nurdles zaten nog altijd in de andere helft van het organische deel verborgen. Door dit mengsel op een hellend vlak te leggen rolden de nurdles met enige hulp uit het mengsel en ontstond een redelijk zuiver sample van nurdles met verontreiniging van zaadjes en andere gemakkelijk rollende organische deeltjes.
Minder dan 1% plastic
We hebben opzettelijk een locatie gekozen met een hoge concentratie nurdles. Niettemin bleek minder dan één gewichtsprocent van het mengsel uit nurdles te bestaan. Op andere locaties zal deze verhouding vermoedelijk nog ongunstiger blijken. Let wel: dit percentage gold na droging, indien het mengsel nog nat was geweest was het percentage nog aanmerkelijk lager.
Nurdles machinaal scheiden?
Het proces om handmatig de nurdles vrij te maken van die ene vierkante meter organische fractie heeft enkele uren in beslag genomen. Machinaal scheiden lijkt onmogelijk, in ieder geval zal veel organisch materiaal meegaan met de nurdles, alsmede organismen zoals strandvlooien. Strandprofessor Gerard Jansse zegt er in dit zeer interessante artikel het volgende over:
(…) Dat vloedmerk en die strandvlooien zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder vloedmerk geen strandvlooien. En zonder strandvlooien geen duinvorming.
De vloedlijn of vloedmerk is van groot ecologisch belang en verstoring is dus eigenlijk ongewenst, waarbij de afweging ontstaat of de nurdles wel of niet verwijderd moeten worden. Mijns inziens geeft machinaal te werk gaan een te grote impact op de ecologie. Bovendien lijkt het in het geval van Schiermonnikoog een omslachtige werkwijze waarbij grote hoeveelheden organisch materiaal als ongewenste bijvangst van de vloedmerk zullen verdwijnen.
Vooralsnog lijkt handmatig blijven opruimen de beste optie en kunnen we alleen maar hopen dat er niet teveel plastic pellets verdwijnen in de magen van vogels.
Biobeads
De samenstelling van de nurdles werd volledig gedomineerd door de witte pellets die bij de ramp met de MSC Zoe verloren zijn. Niettemin bleken er ook enkele biobeads in de sample te zitten. Deze zwarte, onregelmatig gevormde korrels liggen langs de gehele Nederlandse kust en worden gebruikt als groeimedium voor bacteriën voor waterzuivering.